Ik kan het niet

Ik ben geen watje. Toen mijn duim eens moest worden gehecht, keek ik geïnteresseerd toe hoe de verpleger met naald en draad én mijn huid zat te knutselen. Gewéldig, vond ik dat. Op een KSA-kamp waar ik als leider rondliep, was er een jongen in geslaagd om een bijl in zijn eigen voorarm te planten. Ik heb daar toen rustig een doek rond gebonden en een chauffeur opgetrommeld om ‘m naar het ziekenhuis te brengen. Als ik op YouTube – of eerder een van de meer obscure videosites – filmpjes zie waarin wildvreemden in stukken blijken gereten na een vreselijk ongeval, dan doet me dat eerlijk gezegd niets.

Maar deze week was het anders. Via Twitter kwam ik op Youtube terecht op een fragment van CNN: de laatste reportage van de jammerlijk overleden journaliste Marie Colvin. Daarin deed ze verslag van de doodsstrijd van een jongetje van twee, dat tijdens de opnames bezweek aan de verwondingen dat het had opgelopen tijdens een aanval op de stad Homs in Syrië.

Dat het kind overleed in de loop van de reportage weet ik alleen omdat ik het ergens heb gelezen. Ik heb het filmpje namelijk niet tot het einde kunnen uitkijken. Ik kon het gewoon niet. En nog altijd niet. Toen ik de link ervan opzocht voor deze blogpost, nam ik voor om het nog eens te proberen. Maar het gaat echt niet.

Stervende kinderen, lijdende kinderen: iets erger bestaat er vast niet. Maar het doet ons doorgaans veel minder dan zou mogen. We zijn al veel gewoon. Afgestompt. Het wordt zo abstract. “Goh, wat erg,” zeggen we. En we doen verder waar we mee bezig zijn.

Ik was vroeger ongetwijfeld ook zo. Maar sinds ik zelf kinderen heb, is dat enorm veranderd. Ik haat het als dat gebeurt, maar als ik naar een film kijk – fictie, hé! – waarin kinderen iets ergs overkomt, dan krijg ik zowaar al tranen in de ogen. En beelden zoals die van CNN, de rauwe werkelijkheid dus, daar word ik soms fysiek onwel van. Nochtans: ik ben geen watje.

Ik ben gewoon weer wat bijgestompt.

Verwend door digitale televisie

Ik stel tot mijn ontstentenis ontsteltenis (cfr. comments) vast dat wij intussen al bijna 2,5 jaar digitaal tv-kijken. Geen wonder dat het intussen al zo’n gewoonte geworden is. Ik vrees zelfs dat ik het al wat teveel gewoon ben. Als ik tegenwoordig elders iets op tv zie en ik heb een stukje gemist of iets niet goed begrepen, dan heb ik altijd de neiging om te vragen om eens terug te spoelen. Ook als ik bij de Chinees wacht op mijn bestelling, of bij vrienden die nog niet digitaal kijken, bijvoorbeeld.

Erger nog: ik heb dat ook met de radio. Als ik in de auto zit, dan let ik niet altijd goed op wat er wordt gezegd omdat ik ervan uit ga dat ik kan terugspoelen. En dan is het altijd even pijnlijk vaststellen dat die knop op mijn autoradio ontbreekt…

Nog even en ik heb het ook met mensen. “Tater maar door, vriend, als ik iets interessants hoor, spoel ik je wel terug.” Moet kunnen!

YouTube op MyTube, verdorie

Discussies over digitale televisie, Web 2.0, en andere informatietechnologieën worden doorgaans gevoerd door mensen die een gigantisch deel van hun leven doorbrengen achter hun pc of toch met een toetsenbord in de buurt. Jawel, mensen die het nog stukken zwaarder te pakken hebben dan ik. Mensen voor wie een hele avond voor de televisie hangen zowat een exotisch tafereel geworden is.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat in deze cultuur de opvatting is ontstaan dat er een “revolutie” is ontstaan in het kijkgedrag van de hedendaagse mediagebruiker. “De kijker is eindelijk bevrijd van het programmaschema!” “Voortaan kijken we overal, om het even wanneer, op om het even welk apparaat!” “TV-zenders – who needs them?”

De werkelijkheid is volgens mij een stuk minder revolutionair. Digitale televisie via de decoders van Belgacom of Telenet berust nog altijd op het aanbod van de zogenaamd afgeschreven klassieke tv-zenders. Wie ooit al eens tv heeft gekeken op een gsm is er nadien doorgaan heel wat minder enthousiast over. Dus: wie zich wil bevrijden van de dictatuur van de klassieke tv-zenders, moet er nog altijd een pc voor aanzwengelen. En dat is een ferme drempel.

Zelf zet ik mijn computer ’s avonds geregeld wel eens aan, maar dan meestal om wat werk in te halen, interessante blogs te lezen, iets op te zoeken of te bestellen via het web. Maar een hele avond naar YouTube-filmpjes zitten kijken? Neen, bedankt. Maar daar komt binnenkort misschien wel verandering in.

Een van de interessantste IT-aankondigingen van de voorbije weken, vond ik namelijk dat Intel en Adobe samen een versie van Flash willen ontwikkelen om op tv-toestellen te werken. Kortom: YouTube eindelijk op MyTube. Daar zie ik me persoonlijk wel menig uur mee kwijtspelen – gesteld dat de kwaliteit effectief te vergelijken valt met die op een computerscherm.

Helaas: tussen droom en daad… enzovoort. Dat ons tv-toestel die filmpjes kan afspelen, is één zaak – maar hoe halen we ze binnen? Met onze gewone internetverbinding? Dat wordt lachen met de huidige downloadlimieten. En dan moet je ook nog een aangepast tv-toestel in huis halen. Via de decoder dan maar? Ook daar kun je namelijk die chips van Intel in stoppen om YouTube-filmpjes op je tv-scherm te toveren. Alleen: iets zegt me dat dit niet gratis zal zijn. Terwijl: de ene drempel vervangen door een andere is echt geen oplossing.

Nee, die digitale revolutie zal nog niet voor meteen zijn, vrees ik.

CNN verkoopt show

Gisterenavond (eigenlijk vanmorgen…) heb ik nog eens een paar uur zitten kijken naar de verkiezingsshow – geen licht gekozen term in dit geval – op CNN. Het was duidelijk dat deze zender ook meedeed aan de verkiezingen: die voor Best TV Station To Watch During Historic Events. Alles werd uit de kast gehaald om de concurrentie de loef af te steken.

1. Het multi-touch scherm. Eigenlijk een iPhone ter grootte van een flink uit de kluiten gewassen tv-scherm. Inzoomen, uitzoomen, draaien en keren, aantekeningen maken: de presentator die hier mee mocht spelen, goochelde er met fladderende handjes en gezwinde vingers op los.

2. Een virtueel Capitool, om de zetelverdeling in de Senaat te verduidelijken. Met zeteltjes die omklapten, waarbij langs de ene kant de naam van de Democratische, en langs de andere kant die van de Republikeinse kandidaat te zien was. Meerwaarde: zilch. Heb ik overigens maar één keer zien passeren.

3. Met veel bombarie aangkondigd: een soort hologram van een presentator die zich in Chicago bevond. (op de foto hierboven is te zien dat ze die technologie vandaag ook aan het gebruiken waren) Een echt hologram is het volgens kenners niet, en sceptici merkten op dat het beeld waarschijnlijk gewoon scherp is, maar opzettelijk aan de randen wat rafelig werd gemaakt omdat iedereen dat nu eenmaal verwacht van een hologram. Zoals Prinses Leia in Star Wars, bijvoorbeeld. Volgens de presentator in de studio hadden ze die technologie ontwikkeld om rustig te kunnen praten met iemand op een locatie waar heel veel volk staat. Excuseer? Waarom niet gewoon naar een rustig zaaltje in de buurt verkassen? Het kwam me voor dat dit staaltje van technisch vernuft heel omslachtig was, want daarna heb ik die dame alleen maar “gewoon” live in beeld gezien. En onverstaanbaar wegens… heel veel volk in haar buurt. Nee, serieus: een zaaltje. Valt te overwegen, vind ik.

Door al die technologische snufjes in de studio is het maar normaal dat je wat opgewonden geraakt, natuurlijk. Toen een handvol experts de gevolgen bespraken die de mogelijke verkiezing van Barack Obama zou kunnen hebben, zei er eentje:

If Obama wins, this will have an immediate and profound effect on how the US are perceived abroad. I believe this could be huge. At no point in our history, any single event has created such a boost to our image, that’s for sure.

Reactie van de man naast hem, een iets nuchterder type:

Well, except winning World War II, of course.

Waarop al de anderen plots veel belangstelling krijgen voor hun schoenen of de schermen voor hun neus. “Hé, is dat dat daar een hologram of zo? Knap, zeg…”

Poëtische zatte praat

copyright foto: Wim Danneels / De Standaard

Het is een schande. Weerwolven (elke maandag veel te laat op Canvas) is intussen al wekenlang bezig en ik heb nog niet één poging gedaan om de kijkcijfers tot duizelingwekkende hoogtes te doen stijgen. Als alle bezoekers van mijn blog de volgende keer kijken, zal de studiedienst van de VRT ’s anderendaags weliswaar geen fenomenale piek zien verschijnen, maar toch…

Nog een grotere schande: waar blijven de paginalange interviews met Dimitri Van Zeebroeck, de maker van dit weergaloze programma? De grootste onnozelaar die opduikt in een derderangs – en vaak ook derdehánds – tv-concept, krijgt meteen en microfoon onder de neus geschoven, maar Van Zeebroeck, met voorsprong de meest getalenteerde tv-maker van zijn generatie, hoor of zie je nergens.

Ik mocht hem zelf ooit, in 2004, eens interviewen voor De Standaard, en dat werd een gezellig gesprek (de link werkt enkel voor abonnees van DS Online, sorry) in een Antwerpse volkscafé waar de pintjes nog 1 euro kostten, en soep (mét brood) 2,5 euro. Een tijdje later sprak ik hem nog eens (opnieuw enkel voor abonnees) en zowaar, nu ik dat artikel nog eens herlees, werd daarin zijn overstap van Kanaaltwee, waarvoor hij toen nog De Dag maakte, naar Canvas al aangekondigd. Ik citeer:

Van Zeebroecks aanpak krijgt navolging. In Villa politica was afgelopen vrijdag een reportage te zien waarin premier Guy Verhofstadt door een tweemansploeg met een kleine digitale videocamera gevolgd werd. Deze fly-on-the-wall-stijl zou wel eens een nieuwe rage kunnen worden op de Vlaamse televisie. Zouden ze dan aan de Reyerslaan niet beter het origineel in huis halen? ,,Ik heb geen exclusiviteitsovereenkomst met Kanaaltwee”, zegt Van Zeebroeck. ,,Ik ben nu formats aan het ontwikkelen en het zou best kunnen dat ik daar ook met de mensen van Canvas over zal praten.”

‘Nuff said. Dat was dus in 2004. We zijn nu vier jaar verder. Dat heeft dus véél te lang geduurd. Aan dit tempo maakt Van Zeebroeck pas in 2012 iets voor één, waardoor eindelijk iedereen zal doorhebben wat deze gast in zijn mars heeft.
 
Twee afleveringen uit Weerwolven zijn me bijgebleven, te beginnen met de aflevering met JMH Berckmans. Ok, een groot deel van het programma verkocht hij zatte praat, maar het was wel boeiende zatte praat, poëtische zatte praat zelfs! En tussendoor kreeg je toch een beetje toegang tot het wondere universum waarin deze schrijver dapper standhoudt. Alles in Weervolven is pikdonker en korrelig, maar de mentale littekens van Berckmans kwamen duidelijk in beeld. Zoals elke alcoholicus heeft Berckmans een personage gecreëerd dat hij aan de buitenwereld toont, en dus is het per definitie al hopeloos om te proberen er een authentiek portret van te maken. Maar dit kwam volgens mij verdomd dicht in de buurt. En dan heb ik het nog niet over de beelden gehad! Van Zeebroeck is eigenlijk een fotograaf, en dat is eraan te merken. Eigenlijk maakt hij gewoon portretten met een videocamera in plaats van een fototoestel. Zeker de vertraagde zwartwitbeelden zijn eigenlijk zachtjes bewegende prachtfoto’s.

Ook de aflevering met Eyskens sprong eruit, vond ik (en Dwarskijker in Humo ook, merkte ik van de week). Ik heb dat altijd al een bedenkelijke figuur gevonden (Eyskens, niet Dwarskijker). Héél intelligent, dat wel, maar een tsjeef tot in het diepste van zijn ongetwijfeld oranje bloedcellen. Glad, sluw, vals: in die termen dacht ik over de man. Nu ik de reportage in Weerwolven heb gezien eigenlijk nog altijd, maar toch is er een vreemd soort menselijkheid aan dat beeld toegevoegd. Eyskens wordt een oud heertje, die op een gegeven moment sukkelt met een weerbarstige staande lamp en er zowaar wat ontmoedigd door raakt. Wat menselijker dus. Het kan geen kwaad.

Zoals gebruikelijk strooide hij allerlei gedachten in het rond, het ene al wat zinniger als het andere. Maar deze vond ik wel mooi: “De nacht wordt vaak voorgesteld als iets beangstigend. Nochtans moet je geen schrik hebben voor de nacht. De nacht misdoet je niets. Het is het licht dat je kan verblinden als het te fel schijnt. Dáár moet je voor opletten.”

Misschien was Eyskens op dat moment óók wel zat. God knows I was…

Hoedanook: maandag aanstaande én de week erop is Pierre-Alain Volondat aan de beurt, die pianist met zijn maffe robotbuiging toen hij 25 jaar geleden de Koningin Elisabeth-wedstrijd won. Ik zou maar eens kijken als ik u was.

 

En de man van Phaedra wordt… Bert Geenen

Het internet is en blijft een weergaloze bron van onschatbare informatie. Onlangs zat ik de updates van mijn LinkedIn-netwerk een beetje door te nemen. En wat zag mijn lodderig oog (het andere óók, trouwens)?

Voor mij is het dus zo klaar als een klontje. Heb het al op Wikipedia aangepast, gemeld via SMS 4040, en ga morgen een dagje voor haar deur postvatten met mijn fototoestel. Klein probleem: de enige tv-zender, het enige tijdschrift én de enige krant waarvan ik zeker weet dat ze het nieuws zullen brengen, zijn eigendom van… de werkgever van die ouwe snoeperd. Die vlieger gaat dus niet op. Censuur! Awoert! Schande!

 

Mediatraining voor iedereen

Dat een boek als The Cult of the Amateur: How the Internet is Killing our Culture, waarin bloggers zwaar op de korrel worden genomen, op weinig enthousiasme kan rekenen bij bloggers, is geen verrassing. Dat nogal wat bloggers daar hun mening over spuien, is dat evenmin. BVLG is een beleefde jongen en houdt het dan ook netjes. Naar verluidt zijn er al minder beschaafde “recensies” verschenen…

Tja, wat moet je hiermee als blogger? Ik denk dat het boek van Keen zeker zijn waarde heeft (ik heb het boek zelf nog niet gelezen, ik baseer me voorlopig ook maar op de besprekingen en interviews met de auteur die ik gelezen heb). Ik kan me zeker vinden in sommige van zijn stellingen, en vooral in het basisidee dat de huidige ontwikkeling op het internet ertoe leidt dat iets snel voor waar wordt aangenomen als duizend mensen denken dat het waar is, ook al beschikken die duizend mensen niet over de nodige kennis of vaardigheden om daarover te oordelen. De mening van één expert – die wel de achtergrond kent en in staat is om een objectieve analyse te maken – weegt daar niet tegenop.

Ooit (voor de komst van het internet) was het anders: als een expert iets vertelde, dan luisterde iedereen. Maar ook die expert kon – en kan – het soms fout hebben. Geen van beide “methodes” zijn dus ideaal. Wat dan wel? Duizend experts die allemaal hetzelfde zeggen? De kans op een waarachtige weergave van de feiten lijkt dan al wat groter, al is absolute zekerheid dan nog altijd niet gegarandeerd. Elk oordeel is een menselijk proces en houdt dus inherent een kans op falen in.

Ik heb de indruk dat de “nonsens” waar Keen naar verwijst vooral slaat op foute berichtgeving, loze beweringen die achteraf niet te kloppen, politieke of sociale analyses die onvoldoende onderbouwd zijn. Ik denk dat sommige lezers wel doorhebben wanneer iets echt nonsens is – ook als het gedrukt staat. Maar de massa kan nu eenmaal relatief gemakkelijk worden misleid – denk maar aan de massale reacties die er soms komen op 1 april-grappen. Als duizenden goedgelovigen op een datum die gekend staat als een dag waarop je moet opletten voor wat je hoort of leest toch nog in hun pyjama naar een benzinestation rijden omdat ze hadden gehoord dat je dan gratis kan tanken, wat moet het dan niet zijn op die 364 (soms 365) andere dagen van het jaar?

De fout die intellectuelen – en daar horen ook tal van bloggers bij – vaak maken als ze het over dit soort zaken hebben, is dat ze hun vrienden en kennissen gebruiken als referentiekader. Zonder mezelf een intellectueel te noemen, moet ik toegeven dat ik soms hetzelfde doe. In december 2006 heb ik een deel van Bye Bye Belgium gezien, die fake tv-nieuwsuitzending op de RTBF. Achteraf kon ik maar moeilijk geloven dat er zoveel mensen waren die dit spektakel voor waar namen. Pas veel later drong het tot me door dat ik het programma had bekeken met de ogen van iemand die zelf in de media actief was en er zelfs nog om den brode over had geschreven. Dan heb je automatisch oog voor mechanismen die niet kloppen (amper enkele minuten nadat de uitzending bezig was, hadden ze al een perfect gemonteerd verslag van wat zich zogezegd een uurtje ervoor had afgespeeld op een Brusselse tram, en eveneens in amper een paar minuten tijd was de zender erin geslaagd om zeker vier of vijf journalisten naar verschillende locaties te sturen voor een stand-up – elk met een eigen camera- en geluidsman, dus – een mobilisering die kan tellen!).

Maar wat ik wou zeggen: jan met de pet – of in dit geval vooral jean avec la claque – is helemaal niet op de hoogte van hoe een tv-journaal wordt gemaakt. En onze jean is er heilig van overtuigd dat wat een nieuwslezer allemaal verkondigt de absolute waarheid is. Met als gevolg: hij gelooft.

Misschien moet iemand Keen eens uit de doeken doen wat hier in december 2006 gebeurd is. Als zijn boek één verdienste heeft, dan is het wel dat er nog ontzettend veel moet worden gedaan aan mediatraining – en dan heb ik niet over cursussen waarin politici leren om hun hoofd in de juiste hoek schuin te houden, het gebruik van negatieve formuleringen zoveel mogelijk te vermijden (vraag: “Mijnheer de premier, is er een regeringscrisis?”, antwoord: “We staan absoluut voor een bijzondere uitdaging.”) en vooral niet te antwoorden op de vragen van journalisten. Nee, ik bedoel: jongeren leren hoe ze met media moeten omgaan. Zowel met de “oude” als de “nieuwe”, want zelfs Stevie Wonder heeft in de smiezen dat die nog veel meer in elkaar zullen overgaan. Het is me een raadsel dat dit nog geen vak is dat op hetzelfde niveau staat als pakweg geschiedenis als aardrijkskunde. We leven in een wereld die steeds meer door de media geregeerd worden. Kranten, tv-zenders en websites brengen niet alleen verslag over politieke en sociale ontwikkelingen – steeds vaker brengen ze die ook op gang. En toch weten we er zo weinig over… Dat lijkt me veel gevaarlijker dan een blog vol nonsens.
 

Hillary of Obama?

Ach, laten we die vervelende discussie meteen overbodig maken… 

 Afgesproken?

Wie kon dat voorzien?

Zeg me dat een film nergens op lijkt en ik zit er vijf minuten later al naar te kijken. Van The Island, dat bij ons in de zomer van 2005 uitkwam, herinner ik me alleen een mooie megaposter die een van de lelijke muren van de Kinepolis enigszins verdoezelde, en dat de film lauwe tot ronduit negatieve kritieken kreeg in de pers. En dus moest ik hem natuurlijk bekijken toen hij zaterdag op VT4 werd getoond. Every dog his trick.

Dankzij de wonderen van de digicorder is dat pas vanavond gebeurd. Viel me dat even tegen. Die film was lang zo slecht niet als ik had verwacht. Tenminste, als je alleen maar hoopt op wat luid, snel, pretentieloos amusement. De halfbakken Boodschap (“Hou Die Wetenschappers In De Gaten, Want Die Durven Nogal, Zulle!”) en zowaar een joekel van een morele kwestie (stel dat we de mens kunnen klonen, waarvoor zouden we onze back-upversie allemaal kunnen gebruiken, en moeten we daar eigenlijk veel zorg voor dragen, of kan het geen kwaad dat er eentje – of een stuk of duizend – van kapot gaan?) liepen gelukkig niet teveel in de weg. Ik denk dat niet dat er destijds veel kijkers de bioscoop hebben verlaten met de gedachte dat het klonen van mensen serieuze morele kwesties met zich meebrengt. Dat zal eerder iets geweest zijn in de trant van: “Zou de Quick nog open zijn?”, “Die Scarlett Johansson is een ferm wijf!” en “Waar staat mijn auto?”.
Waarover bij ons ten tijde van de release nauwelijks iets te doen was, maar wat op een aantal blogs uitgebreid werd becommentarieerd, is de immense hoeveelheid product placement in die film. Onder andere Puma en Calvin Klein passeren de revue, en de vermelding van Cadillac in de film leek me eerder een mini-reclameblok.

Ook Microsoft liet zich niet onbetuigd. Zo spelen de hoofdrolspelers een spelletje virtueel kickboxen waar ze iets minder virtuele blauwe plekken aan lijken over te houden via een VR-versie van de Xbox 360. En later in de film zie je ze een telefooncel binnenstappen met daarop een reuzegroot logo van MSN Search.

Maar wacht eens even? De film kwam uit in de zomer van 2005, nietwaar? En wat kondigden de billion dollar bollebozen uit Redmond enkele maanden later aan (op 1 november 2005, om precies te zijn)? Dat alle MSN-diensten, waaronder ook Search, voortaan… als Windows Live door het leven zouden gaan. MSN en Search hebben sindsdien nauwelijks nog iets met elkaar te maken. Met andere woorden: daar werden op hoogst efficiënte wijze een paar miljoen marketingdollars doorgesast. Product placement voor een dienst waarvan je nog geen half jaar later de naam verandert? Nee, hoor, met hun vision for the future is niks mis.

Telenet heeft op de knop gedrukt

Zoals al een tijdje op pseudo-mysterieuze wijze aangekondigd, heeft Telenet afgelopen nacht op de knop gedrukt. En met resultaat: alle opnames die ik in mijn Digibox had geprogrammeerd zijn gewist. Ook de opnames van de series waarvan ik wil dat hij alle afleveringen opneemt. Grrrrrreat.

Gelukkig hebben we dat vanmorgen al gemerkt, toen bleek dat er geen Bumba’s, Nijntjes of Eliassen meer opgenomen waren. Nu weten we vanavond weer wat te doen: alles opnieuw gaan zitten programmeren.

Beste Telenetties, als jullie nog eens op een knop gaan drukken, check je dan eerst eens of het wel de goede is? Dankuwel.